Ik heb Vrijetijdsmanagement gestudeerd. En voor het vak management hadden we de paarse bijbel van Keuning en Eppink. Ik ben gelukkig veel van de inhoud van dat boek weer vergeten, maar één les staat me nog steeds heel helder bij. En dat is die van investeren in tijden en crisis. Een theorie die heel duidelijk naar voren komt in tijden van persoonlijke crisis. Omdat een crisis vraagt om het investeren van tijd en energie in onderzoeken hoe het anders kan

Als je vastloopt in een situatie waardoor je het gevoel hebt dat je klem komt te zitten. Of dat anderen je klem zetten. Maar waar je, als je er goed naar gaat kijken, er achter komt dat je het zelf bent die dat doet. Dat je eigen gedrag er de oorzaak van is. Je hebt letterlijk niet de ruimte om iets op een andere manier te doen. Doordat je nooit hebt kunnen spelen met hoe het anders kan. Het is speelruimte die je niet kent en die, door wat voor trauma dan ook, zelf als bedreigend voelt. Omdat het je uitnodigt om gedag los te laten wat je weliswaar beperkt, maar wat ook enorm vertrouwd is.

Speelruimte creëren is een grote kapstok voor mij. Ik heb die ruimte zelf zo vaak niet gevoeld. Heb zo vaak emotioneel volledig klem gezeten. Een heel naar gevoel om elke keer weer te leren om ermee te zijn tot het over gaat. Het blijft nooit zo. En komt altijd weer een idee over wat ik wel kan doen. Er komt er altijd weer ruimte voor creativiteit op een manier waardoor ik weer het gevoel heb vooruit te kunnen. Iets wat inmiddels zo vaak is gebeurd dat ik er vandaag op durf te vertrouwen. Ik kan nog heel veel niet. En ik hoef ook niet alles te kunnen. Ik hoef alleen maar trouw te blijven aan de dingen doen die ik wel kan doen. Ik hoef alleen maar verantwoordelijkheid te nemen voor mijn deel. En ik hoef alleen maar bereid te zijn om te leren wat ik kan leren. Anderen kunnen weer andere dingen. En het is fijn om te voelen dat we elkaar nodig hebben.

Changemanagement en persoonlijke groei hebben daarom voor mij heel veel met elkaar te maken. Veranderingen van buitenaf kunnen je het gevoel geven dat je iets moet doen waar je geen energie van krijgt. Druk van buitenaf kan ervoor zorgen dat je overspannen raakt of burn out. En een vraag van buitenaf kan tegelijkertijd een hele fijne vlucht zijn om je niet af te hoeven vragen wat jij eigenlijk wil. Als ik me maar bezig houd met zorgen voor een ander hoef ik me niet bezig te houden met voor mezelf zorgen. Of je intrinsiek of extrinsiek gemotiveerd bent heeft veel te maken met hoe je optimaal kunt functioneren. In principe heeft elke mens over beide opties de beschikking. Maar in rijden van stress zul je vaak op één van de twee terugvallen. En je kunt er dan ook in doorslaan. Doordat je teveel de oplossing buiten jezelf gaat zoeken. Of je juist teveel naar binnen keert en je voor anderen heel zwaar overkomt. En dat zorgt er weer voor dat we elkaar als onveilig gaan ervaren. Dat je overkomt als iemand die altijd overal voor wegloopt. Of als een dramaqueen. En dat wat jou veiligheid geeft voor de ander juist als bedreigend voelt en we niet meer samen kunnen zijn. En toch vullen we ook dan elkaar nog steeds aan.

Zelf iets anders willen creëert ook een vorm van druk. Echter heb je daar zelf de controle over. Das fijn. En ook weer niet. Want je hebt het wel zelf te doen. Je hebt steeds alleen maar naar jezelf te luisteren. In een wereld die toch nog best wel gewend is om te doen wat een ander zegt. Als je intrinsiek gemotiveerd bent dan is misschien makkelijker voor je om een veranderingsproces op gang te brengen. Omdat je al gewend bent om naar jezelf te luisteren en je hart te volgen. Maar het maakt het ook lastig om het vol te houden. Omdat het niet de wereld om je heen is die je laat zien dat het tijd is voor verandering. En je zelf de verandering al voelt terwijl je omgeving nog in het oude hangt.

Maar wat als je altijd gewend bent om te doen wat anderen zeggen? Wat als je geen idee hebt hoe je een veranderingsproces bij jezelf in gang zet omdat je het heel moeilijk vind om naar je eigen innerlijke stem te luisteren? Omdat je het heel moeilijk vind om te voelen? Hoe lastig is het dan om om te gaan met de leegte van iets niet kunnen waar wel willen? Wat ervaar je dan? Dat is een pad wat ik niet ken. En waar ik wel nieuwsgierig naar ben. Omdat ik geloof dat dat de mensen zijn die straks echt gaan zorgen voor de grote ommekeer. En het de mensen zijn die ik daarom graag wil bereiken.

En om weer terug te komen op mijn managementboek: of iemand echt wil veranderen hangt voor mij voor een groot deel af van of iemand ook de bereidheid laat zien om concrete stappen te zetten en de dingen te doen die wel kunnen en te creëren waar je kunt. Want die mogelijkheden zijn er altijd. Ook zonder geld. Ik ben er zo langzamerhand een kei in geworden en het is echt mijn overlevingsstrategie geweest de afgelopen jaren. Maar met deze herfstdagen voel ik heel duidelijk een verandering in mij die er onder andere om vraagt om mijn ervaring daarin naar buiten te brengen.

En dus: wil jij graag ook een opgeruimd huis met meer speelruimte voor jezelf? Durf je dan ook te investeren in spullen die je helpen opruimen? Durf je hulp te vragen? Durf je de schaamte over de puinhoop met iemand te delen zodat je het om kunt zetten in actie? Wil je meer spanning in je relatie? Durf je dan een stel handboeien te kopen en een blinddoek en durf je die ergens in huis neer te leggen en dan maar te kijken wat er gebeurd? Durf je een uurtje te neuzen naar wat er nog meer aan speelgoed verkrijgbaar is? En durf je daarbij het risico te nemen dat je partner ziet wat je aan het doen bent? En durf je je daar dan niet meer voor te schamen? Wil je een eigen zaak? Ontwerp dan alvast een logo, zoek de kleur verf voor op de muur uit, ga op zoek naar de meubels die je zou willen hebben ook als je die nog niet kunt betalen en bedenk een goeie passende naam die op alle fronten uitstraalt wat jij wilt.

Durf te dromen. Maar durf die dromen ook concreet te maken. Ook al is dat met iets heel kleins. Juist in de kleine dingen doen schuilt de kracht van de grote verandering kunnen voelen. Doodeng. Ik weet hoe het voelt om in iets totaal onbekends te stappen. Stappen die je het gevoel geven dat je niet meer terug kunt. Omdat jij het zelf bent die jou de ruimte geeft om te zijn wat je wilt zijn. Er zijn altijd dingen die je wel kunt doen. Er zit altijd ergens speelruimte. En ik gun het je zo om, in alle chaos die er misschien ook bij jou is deze dagen, ook te voelen dat jij speelruimte hebt. En als je er behoefte aan hebt kijk ik graag met je mee waar jouw persoonlijke speelruimte zit.